Τι σημαίνει τελικά «Κινούμαι ηλεκτρικά»;
Επιπλέον, η ποδηλατική Καρδίτσα, τα σιντριβάνια της Κωνσταντινούπολης, ο ροκ σταρ δήμαρχος του Τύμπινγκεν, το Βερολίνο αντιδρά, ο ορισμός της «ποιότητας ζωής», Λωρίδα της Γάζας, Λάγος και Σάο Πάολο
Στις 24 Αυγούστου 2020 άνοιξε η πλατφόρμα για την υποβολή αιτήσεων στο πρόγραμμα «Κινούμαι ηλεκτρικά» μέσω του οποίου παρέχονται επιδοτήσεις για αγορά ηλεκτρικών οχημάτων (και εγκατάσταση οικιακών φορτιστών). Ο τότε υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κωστής Χατζηδάκης, είχε δηλώσει ότι με τον υφιστάμενο προϋπολογισμό των 100 εκατ. ευρώ εκτιμάται ότι θα επιδοτηθεί η αγορά 15,000 αυτοκινήτων και 12,500 δικύκλων (μηχανάκια και ποδήλατα).
Μέχρι σήμερα, τρεις μήνες πριν την αρχική ημερομηνία λήξης του προγράμματος, έχει απορροφηθεί μόλις κάτι παραπάνω από το 1/3 των κονδυλίων με τις αιτήσεις να έχουν φτάσει τις 17,000.
Όσον αφορά τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα το πρόγραμμα έχει αποτύχει πλήρως, κυρίως για λόγους κόστους αλλά και έλλειψης υποδομών. Έχουμε ξαναπεί ότι έχουμε 5.5 εκ. αυτοκίνητα στο δρόμο με μέση ηλικία τα 16 έτη, όχι από επιλογή αλλά επειδή γιατί δεν μπορούμε οικονομικά να υποστηρίξουμε κάτι διαφορετικό. Το γεγονός ότι μέσα σε ένα χρόνο μόνο το 0,02% των ιδιοκτητών αυτού του στόλου επέλεξε να εκμεταλλευτεί μια σημαντική επιδότηση για να αντικαταστήσει το όχημα του δείχνει πόσο μακριά είμαστε από το να επηρεάσουν αυτά το οχήματα το ενεργειακό αποτύπωμα των μεταφορών μας.

Από την άλλη, ο στόχος για τα δίκυκλα θεωρητικά έχει επιτευχθεί μιας και έχουν γίνει 11,800 αιτήσεις για αγορά ηλεκτρικού ποδηλάτου και 3,500 αιτήσεις για μηχανάκια. Όμως ενώ τα μηχανάκια φαίνεται να έχουν πάρει τα πάνω τους, μιας και τους τελευταίους μήνες έχουν πολλαπλασιαστεί οι επιλογές για τους αγοραστές σε μεγάλο εύρος τιμών, οι συνολικές αιτήσεις για τα ποδήλατα εξελίσσονται κάπως έτσι:
Πως μπορεί να ερμηνευτεί το γεγονός ότι τους πρώτους 2 μήνες είχαν γίνει παραπάνω από το 50% των συνολικών αιτήσεων (6,000 αιτήσεις, με ένα μέσο όρο περίπου 120 αιτήσεων τη μέρα) ενώ μέσα σε ολόκληρο το 2021 έχουν γίνει 3,300 αιτήσεις (μ.ο. 12 αιτήσεις τη μέρα, -90%);
Η πρώτη “εύκολη” ερμηνεία είναι ότι ενώ οι αιτήσεις άνοιξαν πέρσι τον Αύγουστο, το πρόγραμμα είχε συζητηθεί νωρίτερα, συνεπώς το πρώτο διάστημα έγιναν μαζεμένες αγορές παραπάνω μηνών. Αυτό συνέβη για παράδειγμα και με τη Tesla, που ξεκίνησε το Μάρτιο στην Ελλάδα με 164 ταξινομήσεις και τον Ιούλιο είχε μηδέν. Αυτοί οι 164 ήταν άνθρωποι που περίμεναν χρόνια να μπουν στο συγκεκριμένο club, και δε θα βρίσκονται κάθε μήνα 164 καινούριοι.
Όμως το παραπάνω δεν είναι αρκετό για να δούμε την πλήρη εικόνα, κάτι που πιστεύω ότι θα γινόταν ξεκάθαρο αν είχαμε αναλυτικότερα στοιχεία για τις αιτήσεις μέσα στο 2021. Αυτό το λέω γιατί πιστεύω ότι θα βλέπαμε ένα σημείο καμπής με την ανακοίνωση της άρσης των μέτρων, και την επιστροφή μας στα εστιατόρια και τα μπαρ, μετά το οποίο οι νέες ημερήσιες αιτήσεις θα πλησιάζουν το μηδέν.
Θα ήθελα πάρα πολύ, και το θεωρώ κρίσιμο για οποιαδήποτε σχετική δράση στο μέλλον, να προχωρήσει το Υπουργείο σε μια κοινωνικοοικονομική ανάλυση των αιτήσεων για να δω αν επιβεβαιώνεται ή όχι η δική μου, ανεκδοτική, αίσθηση. Συγκεκριμένα, αυτή είναι ότι το μεγαλύτερο μερίδιο των αγορών ηλεκτρικών ποδηλάτων έχει γίνει από ανθρώπους που ανήκουν στην υψηλότερη εισοδηματική κατηγορία (ηλικία άνω των 45, με γεωγραφική συγκέντρωση στα Βόρεια και Νότια προάστεια όσον αφορά την Αττική), οι οποίοι χρησιμοποίησαν το ηλεκτρικό ποδήλατο ως καταναλωτική διέξοδο για βόλτα και άθληση στην καραντίνα, χωρίς όμως να αντικαταστήσουν διαδρομές που έκαναν με το αυτοκίνητο. Όπως και με τα Tesla, δεν μπορείς να βρίσκεις κάθε μήνα εκατοντάδες νέους ανθρώπους που να ανήκουν σε αυτή την κατηγορία.
Στο σχετικό ΦΕΚ διαβάζουμε ότι «Σκοπός της δράσης αποτελεί η προώθηση της ηλεκτροκίνησης και η διείσδυση ηλεκτρικών οχημάτων στο στόλο οχημάτων που κυκλοφορούν εντός της ελληνικής επικράτειας. Αυτό, θα έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση των εκπομπών ρύπων, που αποτελεί βασικό στόχο της πολιτικής του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, όπως περιγράφεται και στο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα». Υπό αυτή την οπτική, και ας έχουμε πετύχει τα απόλυτα νούμερα που είχαμε θέσει ως στόχο, το «Κινούμαι ηλεκτρικά» μάλλον έχει αποτύχει και για το ποδήλατο.
Αν θέλουμε λοιπόν πραγματικά να «διεισδύσει αυτό το μέσο στο στόλο οχημάτων που κυκλοφορούν εντός της ελληνικής επικράτειας» θα πρέπει να αλλάξουμε στρατηγική. Για αρχή, θα πρέπει να επιβραβεύουμε τη χρήση, και όχι την ιδιοκτησία. Εγώ που επιλέγω να μετακινούμαι με ποδήλατο, ηλεκτρικό ή συμβατικό, γλιτώνω θέσεις parking τόσο στο δήμο μου όσο και στην εργασία μου. Θα μπορούσα να επιδοτούμαι για αυτές ή τουλάχιστον ο δήμος μου να αποζημιώνεται από τους χρήστες τους σε τιμές αγοράς. Ή να επιδοτούμαι για την ίδια τη συμπεριφορά μου, απευθείας ή μέσω cycle to work προγραμμάτων.
Για να γύρει η πλάστιγγα προς ένα πιο βιώσιμο μείγμα μέσων μετακίνησης γενικότερα, δεν αρκεί όμως να κάνουμε αυτά τα μέσα πιο ελκυστικά. Αν αύριο γέμιζε μαγικά ποδηλατοδρόμους η Αθήνα, το ποσοστό χρήσης του ποδηλάτου θα αυξανόταν σημαντικά αλλά δεν είμαι σίγουρος ότι θα μείωνε τη χρήση του αυτοκινήτου και όχι των ΜΜΜ ή του περπατήματος. Αντίστοιχα αν κάναμε τα ΜΜΜ δωρεάν, ο κόσμος θα σταματούσε να περπατάει και να κάνει ποδήλατο, δε θα άφηνε το αυτοκίνητο. Θα πρέπει να υιοθετήσουμε, όσο δύσπεπτο και αν ακούγεται, και πολιτικές που κάνουν συγκεκριμένες χρήσεις του αυτοκινήτου πιο δύσκολες όπως ζώνες με τέλη για την κυκλοφοριακή συμφόρηση, άλλες ζώνες με μερική ή ολική απαγόρευση για μη μόνιμους κατοίκους, και χαμηλότερα όρια ταχύτητας.
Το πολύ ευχάριστο για εμάς είναι ότι δε χρειάζεται να ανακαλύψουμε τίποτα από την αρχή, μιας και όλα τα παραπάνω δουλεύουν σε πολλές πόλεις πλέον με εντυπωσιακά αποτελέσματα. Αρκεί να το πάρουμε απόφαση.
Τι διαβάζουμε
Ελλάδα
Περισσότερο από το 85% κατοίκων και εργαζομένων του κέντρου της Αθήνας δεν είναι ικανοποιημένο με την ποιότητα των παρεμβάσεων που έγιναν για τον Μεγάλο Περίπατο.
Αφιέρωμα στην Καρδίτσα των 20.000 ποδηλάτων.
19ο Συνέδριο Εταιρικής Υπευθυνότητας ”Citizen Sustain: Building a better urban future”, με τον Δήμαρχο Αθηνών (29:30) να δηλώνει ότι πρέπει να επανασχεδιάσουμε την πόλη γύρω από τον άνθρωπο και όχι από το αυτοκίκητο και τον γενικό γραμματέα Χωρικού Σχεδιασμού και Αστικού Περιβάλλοντος του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (1:32:30) ότι μέχρι τα μέσα του Οκτωβρίου θα έχουν καταλήξει με το υπουργείο υποδομών στο κοινό πρόγραμμα για την εθνική στρατηγική για το ποδήλατο που θα παρουσιαστεί από τον πρωθυπουργό.
Πόλεις του Κόσμου
Έργα που δένουν την πόλη με τη φύση.
Η Κωνσταντινούπολη αναδεικνύει τα δημόσια σιντριβάνια της, «ένα αναπόσπαστο κομμάτι της αστικής κουλτούρας.»
Μέσα στην ησυχία της πανδημίας, οι πόλεις μας γέμισαν πουλιά.
Ο τίτλος του Δήμαρχου της Εβδομάδας πάει σε αυτόν του Τύμπινγκεν, που ανακοίνωσε αύξηση των τελών για τα SUV, αντιμετώπισε τις αναμενόμενες αντιδράσεις και απάντησε αποστομωτικά.
Η πόλη του Βερολίνου αγοράζει 14,750 διαμερίσματα για να μπορεί να συνεχίζει να παρέχει προσιτά ενοίκια στους κατοίκους της. Επίσης θα αυξήσει το δίκτυο ποδηλατοδρόμων στα 3,021 χιλιόμετρα.
Βλέπετε την παρακάτω εικόνα και σκέφτεστε ποιότητα ζωής;
«Να σκέφτεσαι σαν κηπουρός, όχι σαν αρχιτέκτονας. Να σχεδιάζεις αρχές, όχι τέλη.» Οι αρχές σχεδιασμού του Brian Eno για τους δρόμους μας.
Εντυπωσιακό αλλά πολύ δυστοπικό.
Είναι η Λωρίδα της Γάζας η πόλη του μέλλοντος;
Δημιουργήθηκε η πιο λευκή μπογιά που έχουμε πετύχει μέχρι σήμερα, και αντανακλά την ηλιακή ακτινοβολία σε τέτοιο βαθμό που θα μπορούσε να αντικαταστήσει το air condition.
Στη νέα πλατφόρμα Citychangers.org μπορείτε να βρίσκετε υλικό για το πως να κάνετε τις πόλεις σας βιώσιμες και ανθρώπινες.
Λάγος, Νιγηρία. Μια χαοτική μεγαλούπολη που βουλιάζει (κυριολεκτικά) ενώ μεγαλώνει κατά 3,000 ανθρώπους τη μέρα.
Οι Ισπανοί (όπως και εμείς σε ποσοστό 59%) ζουν σε διαμερίσματα. Δεν καταλαβαίνω σχεδόν τίποτα, αλλά πολύ εντυπωσιακή παρουσίαση.
Το 2022 είναι πιθανό να εφαρμοστεί όριο ταχύτητας 25χλμ/ώρα σε όλο το Λονδίνο.
Ιπτάμενα ηλεκτρικά ταξί απογειώνονται στο Σάο Πάολο.
Τι σημαίνει μια πόλη σχεδιασμένη και για τους τυφλούς.

Μικροκινητικότητα
Το Apple Watch θα μπορεί να εντοπίζει αν πέσατε από το ποδήλατο.
Το 2020, οι γυναίκες στην Αγγλία έκαναν 56% περισσότερο ποδήλατο από ότι το 2019. Αυτό συμβαίνει όταν νοιώθεις ασφάλεια στο δρόμο.
Τα κοινόχρηστα πατίνια φτάνουν στη Νέα Υόρκη.
Τι βλέπουμε / ακούμε
📹: Ζούμε σε μια εποχή που νέες πόλεις δημιουργούνται διαρκώς και ίσως πιο γρήγορα από ποτέ.
🎧: 23-25 Σεπτεμβρίου έλαβε χώρα στην Αθήνα το συνέδριο “Quality of Life” της Monocle. Μπορείτε να ακούσετε κάποιες στιγμές εδώ.
📹: Ευρωπαϊκή Εβδομάδα Κινητικότητας 2021 στο ΚΠΣΙΝ: Συζήτηση: Συνύπαρξη Οχημάτων στους Δρόμους της Αθήνας.
📹: Rocket man.
Δουλειές
Marketing Associate / Micromobility Mechanic, Kineo (Αθήνα)
Embedded Software Engineer, Speen (Αθήνα)
Πρόταση Βιβλίου
A Brief History of Motion: Πως φτάσαμε στο αυτοκίνητο, που θα μπορούσαν να έχουν πάει τα πράγματα διαφορετικά, πως αυτό άλλαξε τον κόσμο μας από το φαγητό που τρώμε μέχρι το πως διασκεδάζουμε και τι μπορεί να ακολουθεί.